Wikum Energy Club

යම්කිසි කාර්යයක් කිරීමට ඇති හැකියාව ශක්තියයි. විශ්වයේ පැවැත්මට ශක්තිය අත්‍යාවශ්‍යයි. අවශ්‍යය ශක්තිය සපයන වස්තුව ශක්ති ප‍්‍රභවයයි. බලය යන්නෙන්් අදහස් වන්නේ ද මෙම ශක්තියම බවයි බොහෝ දෙනාගේ මතය වී තිබෙන්නේ. එහෙත් විද්‍යාඥයන් බලය යන වචනය යොදාන්නේ වෙනත් අර්ථයකටයි. යම් කාර්යයක් කිරීමට අවශ්‍ය කරන ශක්තියේ ප‍්‍රමාණය බලය ලෙසයි ඔවුන් හඳුන්වන්නේ.මානව ඉතිහාසය දෙස බලද්දී එදා සිට අද දක්වාම මිනිසා විසින් පරිභෝජනය කරනු ලබන බලශක්ති ප‍්‍රමාණයේ අඛණ්ඩ වර්ධනයක් දකින්නට ලැබෙනවා. එහෙත් මෙය පළමු කාර්මික විපල්වීය යුගය වනතෙක් මිනිසාගේ බලශක්ති පරිභෝජනය පරිසරයට තර්ජනයක් වුණේ නැහැ.කාර්මික විප්ලවය එනම් 17 වැනි සියවසේ සිට 19 වැනි සියවස දක්වාම මිනිසාගේ බලශක්ති අවශ්‍යතාව සපුරා ලූ ප‍්‍රධානතම බලශක්ති ප‍්‍රභවය වූයේ ගල් අඟුරුයි. ඒ යුගයේ ලෝහ උඳුන්වලට, බොයිලේරුවලට පමණක් නොව වාෂ්ප එන්ජින් වලට ද අවශ්‍ය බලශක්තිය ලබාදුන්නේ ගල් අඟුරුයි.19 වැනි සියවසේ මුල් භාගය තුළ සිදුවුණු නව විද්‍යාත්මක සොයා ගැනීම් බලශක්ති පරිභෝජනයේ ද විපර්යාසයන් ඇතිවුණා.  විදුලි බලශක්තිය හඳුනා ගැනීම මේ අතරින් ප‍්‍රධාන තැනක් ගන්නවා. කාර්මීකරණ කි‍්‍රයාවලි...

නිත්‍ය බලශක්‌තිය, ධරණීය බලශක්‌තිය නැතිනම් තිරසර බලශක්‌තිය (Sustainable energy) පිළිබඳව බොහෝ දෙනා කතා කරති, විමසති. සුළුපටු නො වන පරිසර දූෂණය යම් ආකාරයකින් හෝ නවතා ගැනීමට සුනිත්‍ය බලශක්‌තිය හරහා බොහෝ දෙනා උනන්දු වෙති. අනාගත පරපුර සඳහා අඳුරු නො වූ යුගයක්‌ දායාද කරලීම අරභයා සුනිත්‍ය බලශක්‌තිය කරළියට පැමිණ ඇත.  සුනිත්‍ය බලශක්‌තිය පිළිබඳව කතා කරන විට පුනර්ජනනීය බලශක්‌තිය සහ නව තාක්‌ෂණය, විකල්ප බලශක්‌ති ප්‍රභව සහ කාර්යක්‍ෂම ව බලශක්‌තිය සංවර්ධනය සඳහා යොදාගැනීම ආදි අංශ සියල්ල පිළිබඳව සැලකිලිමත් වීමට අවශ්‍ය වේ. පුනර්ජනනීය බලශක්‌තිය සහ සුනිත්‍ය බලශක්‌තිය යනු එකක්‌ නො ව ක්‌ෂේත්‍ර දෙකක්‌ වුව ද මේ ක්‌ෂේත්‍ර දෙක ම බොහෝ විට එකිනෙකට සමගාමී ව පෑහෙන මාතෘකා දෙකක්‌ බවට අද පත් ව ඇත. වර්තමාන ලෝක බලශක්‌ති පරිභෝජන රටාව දෙස බැලූ කල වැටහී යන කාරණය නම් ලෝක ප්‍රජාව තවමත් සිය අවශ්‍යතාවන් සඳහා සුනිත්‍ය බලශක්‌තිය ප්‍රයෝජනයට ගන්නේ අල්ප වශයෙන් බව ය. පුනර්ජනනය කළ නොහැකි ෆොසිල ඉන්ධන ලෝක බලශක්‌ති අවශ්‍යතාවෙන් 82%ක්‌ සපුරා ලන විට පුනර්ජනනීය බලශක්‌ති ප්‍රභවයන් තවමත් ලෝකයේ බලශක්‌ති අවශ්‍යතාවෙන් 18%ක්‌ පමණ වූ කුඩා ප්‍...

අද පවතින්නේ බල ශක්ති අර්බූදයකට වඩා ආනයන කරන ලද බල ශක්ති මූලාශ්‍ර මත වැඩියෙන් රඳා පැවැත්ම හා අපට කිසිසේත් පාලනය කළ නොහැකි ලෝක මිල ගණන් වල ඉහළ යෑමෙන් හට ගත් මූල්‍ය අර්බූදයකි. රටේ බල ශක්ති අවශ්‍යතා හා වත්මන් අර්බූදය ගැන කතා කරන විට විදුලි බලශක්ති අවශ්‍යතා ගැන පමණක් සාකච්ඡාවීම අවාසනාවකි. රටේ මුළු බලශක්ති පරිභෝජනයෙන් විදුලි බල අවශ්‍යතා වන්නේ 10% පමණක් බව පිළි ගත යුතුය. ( ජාතික බලශක්ති ශේෂ පත්‍රය- බලශක්ති සංරක්ෂණ අරමුදල.) ශේෂ පත්‍රයේ වැඩිම ප්‍රමාණයක් ගනු ලබන්නේ ප්‍රවාහනය හා කාර්මික බල ශක්ති ඉල්ලුම සඳහාය. සාමාන්‍ය නිවාස වල ගෑස් හා ලාම්පු තෙල් මිල ඉහළ යෑමෙන් ගෘහස්ථ බලශක්ති පිරිවැයද සැලකිය යුතු ප්‍රශ්නයකි. එමනිසා රටේ මූලික අවශ්‍යතාවය වන්නේ පාරිසරික වශයෙන් වඩාත් හිතකර මෙන්ම ආනයනය කළ ෆොසිල ඉන්ධන භාවිතා කිරීමට ලබා දී ඇති ඉඩ ප්‍රස්ථා හා පහසුකම් වලින් කොටසක් හෝ ලබා දීමෙන් හෝ මිලෙන් අඩු විකල්පයක් වන දේශීය බල ශක්ති මූලාශ්‍රයක් කෙරේ අවධානය යොමු කිරීමය. ආනයනය කළ ඉන්ධන වර්ගයක් වන ගල් අඟුරු තවදුරටත් ලාභ ඉන්ධන වර්ගයක් නොවේ. ගල් අඟුරු මිල, නිෂ්පාදනය කරන රටවලම ටොන් එකක් ඩොලර් 20.00 සිට ඩොලර් 140 දක්ව...

බොරතෙල් ආනයනය සහ පිරිපහදුව ගැන ආන්දෝලනයක් මාධ්‍ය වාර්තා කරයි. කොළඹට පැමිණි බොරතෙල් නැව් හතරක් පමණ තෙල් ගොඩබෑමට නොහැකිව සිටි අතර රුපියල් බිලියන ගණනක ප‍්‍රමාද ගාස්තු ගෙවීමට සිදුවන බව අනාවරණය වෙයි. මෙම ප‍්‍රමාද ගාස්තු මහජන මුදලින් ගෙවන්නේ නැති බව අලූත්ම අදහසයි. හෙජිං ගිවිසුම මගින් රටට සිදුවූ ධන හානිය මහජනතාවගේ බදුවලින් ගෙවමින් සිටින රටකට නැව් ප‍්‍රමාද ගාස්තුව මහජන මුදලින් හැර ගෙවන අන් මගක් නැත. බොරතෙල් ගොඩබාන නළ මාර්ග සහිත බෝයාව කැඞීබි`දී යෑම සහ එය අලූත්වැඩියා කරන්නට අනුගමනය කළ පිළිවෙතද විසින් විශාල විවාදයක් ආරම්භ කර ඇත. මහජන මුදල් නාස්තිකිරීම සහ වංචා ¥ෂණ ගැන තොරතුරු අනාවරණය වෙමින් තිබේ. මෙම විවාදයේ සියලූ පැති ෙදූෂිත සහ අකාර්යක්ෂම පාලනයක එක් එක් කාරණා බව ස`දහන් කළ යුතුය. සපුගස්කන්ද, එහි නළය පුපුරායෑම හෝ ටෙන්ඩර් කැ`දවීමෙන් තොරව තෙල් ආනයනය කර අතරමැදි වාසි අත්පත් කරගැනීම යන කිසිදු කරුණක් ගැන කරන අවසාන විග‍්‍රහය පවා රටට වැදගත් එකක් වන්නේ නැත. මෙම තත්ත්වය එක ආණ්ඩුවක හෝ එක ඇමතිවරයකු පමණක් වගකිවයුතු තත්ත්වයක්ද නොවේ. සමස්තයක් වශයෙන් වාණිජ පදනමකින් අවධානය යොමුකර මෙරට බලශක්ති අංශය මෙහෙයවන්නට ...

ජර්මනියේ විදේශ කටයුතු පිළිබඳ අමාත්‍යංශයේ අධීක්ෂණය යටතේ, විදුලි බල හා පුනර්ජනනීය බලශක්ති අමාත්‍යංශය, සුනිත්‍ය බලශක්ති අධිකාරිය හා ශ්‍රී ලංකා බලශක්ති කළමණාකරුවන්ගේ ආයතනය හා ඒකාබද්ධව Deutsche Gesellschaft für Internationale Zusammenarbeit (GIZ) GmbH විසින් මෙම “හරිත බලශක්ති ශුරයා˜තරඟාවලිය සංවිධානය කරනු ලැබේ. පුනර්ජනනීය බලශක්ති සංකල්ප සහ බලශක්ති සුරැකුම් සංකල්ප පිළබඳ නව ව්‍යාපෘති අදහස් මෙම තරඟයට ඉදිරිපත් කළ හැකි අතර ඒ අතරින් හොඳම අදහස තෝරා අදාළ ව්‍යාපෘතිය ක්‍රියාත්මක කිරීම සඳහා ත්‍යාග මුදලක් පිරිනැමීමට නියමිතය. “හරිත බලශක්ති ශුරයා˜ තරඟාවලිය දියත් කිරීමේ අවස්ථාවට විදුලිබල හා පුනර්ජනනීය බලශක්ති නියෝජ්‍ය අමාත්‍ය අජිත් පී. පෙරේරා මහතා සහ ශ්‍රී ලංකාවේ සහ මාලදිවයිනේ ජර්මානු තානාපති ආචාර්ය ජර්ගන් මෝහාඩ් මහතා ආරාධිත අමුත්තන් ලෙස එක්විය. මෙම ව්‍යාපෘතිය මඟින් බලශක්ති සංරක්ෂණය පිළිබඳ දිවයින පුරා මහජනතාව දැනුවත් කිරීමට සහ බලශක්ති සංරක්ෂණය පිළිබඳ නව අදහස් ක්‍රියාත්මක කිරීමට අපේක්ෂා කරයි. එමෙන්ම මෙම ව්‍යාපෘතිය ක්‍රියාත්මක කිරීම මඟින් බලශක්ති සංරක්ෂණය පිළිබද නිසි විසඳුම් සොයාගැනීමට අපේක්ෂිත අතර ඒ...

දි නෙන් දින දියුණුවන ලෝකයේ බලශක්තිය යනු අනිවාර්යය සාධකයකි. ශ්‍රී ලංකාවටද අද බලශක්තිය නොමැතිව කිසිදු කාර්යයක් ඉටු කර ගත නොහැකිය. ලොව පුරා මෙම අත්‍යවශ්‍ය සාධකය වන බලශක්තිය නිපදවීම උදෙසා විවිධ වූ ක්‍රියාමාර්ග උපයෝගි කර ගනිති. ඒ අනුව වර්තමාන ලෝකයෙහි බහුල ලෙසම යොදා ගනු ලබන්නේ න්‍යෂ්ටික බලයයි. මීට අමතරව ජලය, සුළඟ, සූර්යාලෝකය, ඉන්ධන හා ගල් අඟුරු ද බලශක්ති උත්පාදනය උදෙසා යොදා ගනු ලබන ප්‍රභවයන් වේ. මෙම ක්‍රමයන්ගෙන් ඇතැම් ප්‍රභව ඉතා ඉහළ පරිසර දූෂණයක් සිදු කරනු ලබයි. ශ්‍රී ලංකාවද සිය බලශක්ති අවශ්‍යතාවය සම්පූර්ණ කිරීම උදෙසා විවිධ වූ ක්‍රියාමාර්ග යොදා ගනිමින් සිටියි. ඒ වුවද අප අදටද බලශක්ති උත්පාදනයේදී ප්‍රධාන ලෙසම රැඳී සිටිනුයේ ජල විදුලිය හා ඉන්ධන මතය. රටට විශාල නියඟයක් පැමිණ විට ජලවිදුලි උත්පාදනය මුහුණ දෙනුයේ විශාල අර්බුදයකටය. ජලාශවල ජල මට්ටම පහළ යාම සමග ජල විදුලිය නිපදවීමේ අර්බුදයක් මතුවේ. මේ නිසා ඇතැම් ජලවිදුලි බලාගාරවල විදුලි උත්පාදනය තාවකාලිකව අත්හිටුවීමට ද සිදුවේ. අපගේ මීළඟ ප්‍රධාන ප්‍රභවය වන ඉන්ධන බලාගාර අර්බුදයකට මුහුණ දෙනුයේ ලෝක වෙළෙඳ‍පොලෙහි ඉන්ධන මිල ඉහළ යාමය. මෙලෙස ඉන්ධන මිල ඉහළ යා...

කශේරුකාව වක ගැසෙන තෙක් ජීවන බර උසුලන ජනතාවගේ කරමතට තවත් බරක් පැටවුනේ විදුලිබිල ගාස්තු ඉහළ නැංවීමට ගත් තීරණයත් සමඟය. ‘‘නඩුත් හාමුදුරුවන්ගේ - බඩුත් හාමුදුරුවන්ගේ’’ කීවාක් මෙන් අවසානයේ ජනතාවට සිදුවන්නේ රාජ රාජ මහේශාක්‍යයන් ගන්නා තීරණවලට හිස නමන්නට සිදුවීම පමණි. ලංකාව විකල්ප බලශක්ති කෙරේ අවධානය යොමු නොකරන්නේ ඇයි? විදුලිය සැපයීම පිළිබඳව අර්බුද මතු වූ බොහෝ අවස්ථාවල මතු කළ ප‍්‍රශ්නයක් වූයේ එයයි.   ලංකාව යනු භූ විෂමතාවෙන් අනූන රටකි. ලෝකයේ ජල විදුලිය නිපදවන රටවල් ඇත්තේ අතළොස්සක් පමණකි. ඒ ලෝකයේ බොහෝ රටවල් ජල විදුලිය උත්පාදනය කරන්නට තරම් භූ විෂමතා නොමැති වීමේ හේතුව මතය. එම රටවල් විදුලිය නිෂ්පාදනය සඳහා විකල්ප සාධක ලෙස ඛනිජ තෙල් හා ගල් අඟුරු යොදා ගනී. බි‍්‍රතාන්‍යයේ තවමත් බලශක්ති වලින් 33% ක් පමණ උපයා ගන්නේ ගල් අඟුරු තාප බලාගාර අනුසාරයෙනි. එය ලාභදායී මෙන්ම අඩු මිලක් යටතේ ගත හැකි තත්ත්වයක පවතී.  ඕනෑම දෙයක යහපත් පැතිකඩක් මෙන්ම අයහපත් පැතිකඩක්ද පැවතිය හැකිය. ගල් අඟුරු තාප බලාගාර දැවැන්ත ලෙස පරිසර දුෂණ කාරකයක් බවට පත්වන්නේ ඒ අනුවය. ගල් අඟුරු තාප බලාගාර මගින් සල්ෆර්  (SO2) නිෂ්...

ලෝකයම අද බලශක්‌ති අර්බුදය පිළිබඳ පුළුල් සංවාදයක නිරතවෙමින් සිටී. වැඩිවන ජනගහනයට සාපේක්‍ෂ ස්‌වාභාවික බලශක්‌ති ප්‍රභවයන්a සීමාසහිත වන බැවින් ලෝකයේ බොහෝ රටවල් විකල්ප බලශක්‌ති ප්‍රභවයන්a වෙත අවධානය යොමු කර තිබේ. මෙම විකල්ප බලශක්‌ති ප්‍රභවයන්ගෙන් පුනර්ජනනීය බලශක්‌තිය වෙත බොහෝ රටවල් අවධානය යොමු කර ඇති අතර ඇතැම් රටවල් විකල්ප බලශක්‌තිය ලෙස තෝරාගෙන ඇත්තේ ගල්අඟුරු සහ න්‍යෂ්ඨික බලයය. මේ ප්‍රභවයන් මගින් සිදුවන පාරිසරික දූෂණය පිළිබඳව පරිසර විද්‍යාඥයන් විවිධ මත පළ කර ඇති අතර ඔවුන්ගේ නිගමනයන් බොහෝමයක්‌ සත්‍ය වී තිබීම නිසා අද ලෝකය පුරාම පුනර්ජනනීය බලශක්‌ති ප්‍රභවයන් පිළිබඳ පුළුල් සංවාදයක්‌ ගොඩනැඟෙමින් තිබේ. නමුත් මෙහිදී පවතින ප්‍රධාන ගැටලුව වන්නේ පුනර්ජනනීය බලශක්‌ති ප්‍රභවයන් මගින් බලශක්‌ති උත්පාදනයට වැය වන මූලික ප්‍රාග්ධනය ඉහළ අගයක්‌ ගැනීමය. එය සංවර්ධනය වෙමින් පවතින රටවලට දරා ගැනීමට නොහැකි වීම හේතුවෙන් ඔවුන් ඉතා කෙටිකාලීන විසඳුම් ලෙස ගල්අඟුරු බලාගාර වෙත යොමුවෙමින් තිබේ. පසුගියදා ප්‍රංශයේදී අවසන් වූ .ඤච 21. පරිසර සමුළුවේදී ගල්අඟුරු බලාගාර පිළිබඳව පුළුල් ලෙස සාකච්ඡාවට බඳුන් වූ අතර එහිදි පරිසර විද්‍ය...